Şeyh Mehmet İzzî Bedreddin Efendi Türbesi
- Tür: Türbe
- Kültür: Osmanlı
- Yüzyıl: 19. yy
- Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, İstanbul, Üsküdar, Aziz Mahmut Hüdayi
- Durum: Erişilebilir
Aziz Mahmud Hüdâyî Efendi Camii avlusunda ve mabedin sağ tarafında ve Kaya Sultan kızı Fatma Sultan’ın açık türbesinin yanındadır. Kendisi, Salkımsöğüt veya Aydınoğlu isimleriyle bilinen Kadirî Tekkesi’nin şeyhi idi.
Mehmet İzzî Efendi Niğde eşrafından Karbanzâde Hacı İsmail Efendi’nin oğludur. 1295(1879) tarihinde, büyük mutasavvıf ve Şair Osman Şems Efendi’ye intisâb etmişti. Şehremâneti Meclis-i İdare baş kâtipliğinden emekliliğini istiyerek Tabaklar Mahallesi’ndeki evinde telifat ile meşgul olmuşlardı. Aydınoğlu Tekkesi şeyhliğine, bu sırada Şeyhülislâm olan Cemaleddin Efendi’nin israrı üzerine gelmişti. Damadı, Bahriye kaymakamı Şükrü Bey, Menâkib-i Azîzan adlı yazma eserinde bu hususta bilgi vermiştir.
Meş’um, 1918 Mütarekesi başlangıcında, İzzî Efendi’nin oğlu Kurmay Albay Süleyman Fethi Bey, İzmir Askerlik Dairesi reisi idi. 15 Mayıs 1919 tarihinde Yunanlılar İzmir’i işgal ettikleri sırada, bu kahraman askeri “Zito Venizelos” diye bağırmadığı ve bağırtamadıkları için vahşice süngülemişlerdi. Fethi Bey, 23 Mayıs 1919’da Yunan hastahanesinde vefat etti.
Naşı, Emir Sultan Tekkesi hazîresine defnedilmiştir. Fesli şâhidesi üzerinde on satır halinde hazırlanmış bir kitâbe vardır. “Ecille-i ricâl-i Kadirîyye’den Aydınoğlu dergâh-ı şerîfi postnişîni Şeyh İzzî Efendi Hazretlerinin necl-i necîbi” diye devam eden yazı 23 Mayıs 1919 tarihlidir. 24-12-1338 (1919)’da kıymetli eşi Latife Hanımefendi’ye maaş bağlanmıştır.
Albay Süleyman Fethi Bey’in süngülendiği gün ve saatte Şeyh Mehmet İzzî Efendi’nin huzurlarında çok sevdiği, emniyet ve itimadını kazanmış yegâne halifeleri, Kuleli Askeri Lisesi Müdürü, Kaymakam, Ressam İbrahim Bey, ömrünü ve bütün varını yoğunu dergâha vakfeden damatları Bahriye kaymakamı Şükrü Bey ve mümtaz dervişlerden Trabzon mebusu Servet Bey otururlar iken, Şeyh Efendi bu üç güzide dervişi hayrete düşüren acı bir gülüş ile,
– Fethi’yi kaybediyoruz, dedi (Bazılarına göre bu söz şöyledir: Şimdi, Fethi’me şehadet vaki oldu)
İbrahim Bey, birgün evvel Fethi Bey’in elyazısı ile kendisine yolladığı mektubu gösterdi. İzzî Efendi, aynı endişeyi işaret ile milletin baka ve selâmetine dua etti. Aradan çok geçmeden
İstanbul gazeteleri, İzmir işgalini ve bu şehadet olayını yazdılar.
İzzî Efendi, 6 Şubat 1336 (19 Şubat 1920) Pazar gecesi, 79 yaşında vefat etti. Vaziyeti gereğince bu açık türbeye gömülmüştür.
Sütun şeklindeki baş şâhidesinde şu yazı vardır:
Ecille-i rical-i Kadiriyye ve evliyadan es-seyyid eşşeyh
Mehmed İzzî Bedreddin Efendi kuddise sirruhu Hazretleri.
Tarih-i velâdetleri: 8 R. evvel 1259 Pazartesi gicesi
Tarih-i irtihâlleri: 16 C. evvel 1338.
Sinn-i şerifleri: 79
Ortada, “Otuzbeş sene mesned-nişîn-i irşad olmuşlardır.” diye yazılıdır.
Kaynak: Yüzyıllar Boyunca Üsküdar, Sayfa 528