Şeyh Talât Efendi Yalısı

Körfez Caddesi Toplarönü Sokak üzerinde bulunan binanın harem kısmı, parsel olarak ayrılmış ve Anıtlar Kurulu tarafından selamlık bölümünden ayrı olarak, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Kurulu tarafından 1971 yılında koruma no 96 ile tescil edilmiştir.¹

Osmanlı şehirlerinde, “…tescilli faaliyet merkezlerinin yanı sıra birçok camide ve evde de tarikat âyinleri icra edilmekte, tasavvufî sohbet toplantıları düzenlenmekteydi.” XIX. asırda Beykoz’da faaliyet gösteren bu kabilden bir tarikat merkezi de Mimar Şeyh Talatî Efendi’nin yalısıdır. Adı geçen şahıs, yalısında bir tevhidhâne/semâhâne kurmuş ve burayı hâne-tekke hâline getirmiştir.

Ticaretle meşgul olan Talatî Efendi, herhangi bir tekkenin şeyhliğini üstlenmemiş ancak Anadoluhisarı’ndaki kendi yalısında özel bir semâhâne yaparak kendisine mensup müridleriyle birlikte ibadet ve zikirlerini yapmıştır.
1290/1874 yılındaki resmî kayıtlarda bu mekânın beş-altı seneden beri faal olduğu, cuma ve pazartesi geceleri Halvetî zikir âyini yapıldığı ve burasının Halvetî tekkesine çevrilmek üzere berata sahip olduğu kayıtlıdır.²

—–

¹ Orhan Erdenen, Boğaziçi Sahilhaneleri, c.1, İBB Kültür A.Ş, 2006.

² Beykoz Tekkeleri