Taksim Maksemi
- Tür: Müze, Maksem
- Tema: Taksim Su Yolu
- Kültür: Osmanlı
- Yüzyıl: 18. yy
- Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, İstanbul, Beyoğlu, Kocatepe (Beyoğlu)
- Durum: Erişilebilir
Kelimenin aslı Arapça maksim olup “suyun kollara ayrıldığı yer” demektir. İlk defa Romalılar tarafından kullanıldığı sanılan maksemler, dağıtılan suların dış kirlenmelerden korunması için daima kapalı bir bina halindedir.
Taksim Maksemi, Sultan I. Mahmud tarafından Taksim suyu tesisleriyle beraber 1732 yılında yaptırılmıştır. İsâle hattından Taksim deposuna dolan su bu maksemdeki on lüleden Fındıklı-Tophane, diğer on lüleden Beyoğlu Galata ve yandaki dört lüleden Kasımpaşa yönüne dağıtılır.
Giriş oluğunun iki tarafında iki kitâbe bulunmakta ve soldakinde Kaptanıderyâ Gazi Hasan Paşa’ya yaptırdığı Kalyoncu Kışlası ve çeşmelere toplam 22 masura (143 m3/gün), sağdakinde Sadrazam Yûsuf Paşa’ya 8 masura (52 m3/gün) su tahsis edildiği yazmaktadır. Taksim meydanına adını veren ve sekiz köşeli bir yapı olan Taksim Suyu Maksemi mevcut maksemlerin tahribat görmemiş tek örneğidir.[1]
İBB Miras tarafından restorasyonu tamamlanan Taksim Maksemi, Cumhuriyet Müzesi olarak işlevlendirilerek 8 Haziran 2024’te ziyaretçilere kapılarını açmıştır. İBB Cumhuriyet Müzesi’nin mekan ve sergi tasarımı do[x]architecture’a aittir.[2]
—–
1 Kazım Çeçen, Maksem, TDV İslam Ansiklopedisi
2 arkitera.com/haber/taksim-maksemi-cumhuriyet-muzesi-olarak-kapilarini-acti/



