Avrupa’dan ithal edilen teknolojisi ve makineleri ile modern bir üretim merkezi olarak 1843’te inşasına başlanan Zeytinburnu Demir Fabrikası aynı zamanda, ağır sanayi bakımından ilk büyük ve modern tesistir. 1846 yılında faaliyete geçmiştir. 1848 yılında Tophane-i Amire’ye devredilmiş, 1850 yılında yaklaşık dört yüz çalışan ve tam kapasite faaliyete girmesi ile top üretim ağırlığı buraya kaymıştır.

Fabrika; tarım, altyapı ve yeni yapılacak kamu binaları için her nevi demir malzeme temin etmek ve demirci esnafı için işlenmiş demir sağlamak amacıyla tasarlanmıştır.

Sultan II. Mahmud’un emriyle Barutcubaşı Ohannes Dadyan’ın araştırmaları sonucu; ulaşım kolaylığı, mekanın müsait oluşu ve Büyükada demir madenine yakınlığı nedeniyle fabrikanın Zeytinburnu Kazlıçeşme bölgesine kurulmasına karar verildi.

Silah ve mühimmatın yanında, demir madeni ile ilişkili hemen her türlü alet ve edevatın üretimi burada yapılmış, dünyanın ilk seri atışlı sahra topu burada üretilmiştir. Fabrika 1900’llerin başında tamamen harp sanayiine yönelik çalışmıştır.

Fabrika; kimyahane, fişekhane ve bezhane gibi fabrikalarla aynı yerleşke içerisinde bulunduğundan uzun süre önemli bir işlev görmüş, zamanla kapasitesi azalsa bile Cumhuriyet dönemine kadar faaliyetlerini sürdürmüştür. (Kaynak: Büyük İstanbul Tarihi)

✶ Medya
Zeytinbunu Demir Fabrikası
Zeytinbunu Demir Fabrikası • Yıldız Fotoğraf Arşivi • 1902 • Kaynak • 🔎

✶ İlişkili Yerler