İshak Ağa Çeşmesi, Beykoz Çayırı
Terazi Çeşmesi, Terazibaşı Çeşmesi olarak da bilinir.
- Tür: Çeşme
- Kültür: Osmanlı
- Yüzyıl: 18. yy
- Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, İstanbul, Beykoz, Ortaçeşme
Banisi: İshak Ağa
Yapılış Tarihi: H.1163 / M.1749-1750
Gümrük Emini Seyyid İshak Ağa’nın yaptırdığı çeşmelerden biridir. Dikdörtgen bir sütun şeklinde düzenlenmiş olan çeşme mermerdendir. Dört cephelidir. İkişer musluğu ve ikişer teknesi vardır. Altın yaldızlı üç satırlık kitabesi bulunmaktadır.
Kitabesi;
Sâhibu’l hayrât ve’l-hasenât
Es-Seyyid İshak Ağa
Emin-i Gümrük-i Âsitâne
Sene 1163
Diğer ad(lar) | Terazibaşı Çeşmesi · Terazi Çeşmesi |
---|---|
Genel bilgiler | |
Durum | İşlevsel |
Tür | Sütun çeşme |
Konum | Beykoz, İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 41°08′26″K 29°05′10″D / 41.14056°K 29.08611°D |
Yaptıran | İshak Ağa |
Tamamlanma | 1749/1750 |
Yenileme | 1972 · 2005 · 2014 |
Yenileyen | İSKİ (2005) · İstanbul Büyükşehir Belediyesi (2014) |
Teknik ayrıntılar | |
Malzeme | Mermer |
Yükseklik | 4 m |
Kitâbesini yazan | Edirneli Emin Efendi |
Su kaynağı | Yalıköy'ün doğu kısmındaki sırt |
İshak Ağa Çeşmesi, Terazibaşı Çeşmesi ya da Terazi Çeşmesi; İstanbul'un Beykoz ilçesindeki bir çeşmedir. Eski İstanbul Gümrük Emini İshak Ağa tarafından 1749 ya da 1750 yılında yaptırıldı. Önceleri dört cephesinde de birer lüle ve tekne varken, ilerleyen dönemde iki cephesindeki lüleleri kapatıldı ve bu cephelerdeki tekneleri dolduruldu. 1970'te yapılan kanalizasyon çalışmaları esnasında çeşmenin suyu kesilse de 1972'de kitâbesinin olduğu cephesinin toprak seviyesinin altına indirilmesiyle tekrar işlevsel hâle geldi. Bu çalışmanın ardından çeşmeye, yapılan bir merdivenden inilerek ulaşılmaya başlanmıştı. 2005'teki restorasyonla bu kot farkı giderilerek çevre düzenlemesi ile bu cephedeki teknesi yapıldı. 2014'te ön cephesindeki lülenin bir muslukla değiştirildiği çeşme, günümüzde işlevseldir.
İshak Ağa Çeşmesi, Ortaçeşme Mahallesi'ndeki Beykoz Çayırı'nda konumlanan bir sütun çeşmesi niteliğindedir. Kare prizma şeklindeki mermer bir sütundan meydana gelir. Çeşmenin haznesi olan bu kısım, kademeli bir mermer saçakla sonlanır. Beşik çatı biçimli üst kısmının tepesi volütlerle süslüdür. Cephelerinin tamamı dikdörtgen silmelerle sınırlandırılan yüzeysel birer niş içerisindedir ve her biri ayna taşı şekline bürünmüştür. Günümüzde iki cephesinde birer musluk varken dört cephesindeki mermer tekneden yanlarda olanları doldurulmuştur. Musluklarından birinin yukarısında üç satırlık yapım kitâbesi vardır.