Esma Sultan Yalısı, Ortaköy

Ortaköy’de, Büyük Mecidiye Camii’nin yanında bulunan yalı, 1873-1875 yılları arasında Sultan Abdülaziz’in kızı Esma Sultan için, Sarkis Balyan tarafından yapılmıştır. Neo-klasik üsluplu, dışı kârgir içi ahşap bağdadî teknikle yapılmış üç katlı sahilsaray, 1975 yılında geçirdiği yangın nedeniyle büyük hasar görmüştür.

Esma Sultan’ın vefatından sonra yalı, II. Abdülhamid Han’ın kız kardeşi Cemile Sultan’a, daha sonra Fatma Sultan’a geçmiştir. Cumhuriyet’in ilanından sonra, hanedan ailesi yurt dışına çıkarıldığı için yalı satılmıştır. Tütün deposu olarak kullanılırken, 1952 yılında Saffet Baştımar tarafından satın alındığı için Baştımar Yalısı olarak da bilinir.

Son sahibi Oğuz Gürel olan yalının bütün kalıntıları korunmuş, etrafı çiçeklendirilerek arkeoloji parkı havası verilmiş, ilk inşasından kalan iki katlı ahşap müştemilat binası restore edilmiş ve geleneksel Anadolu evi şeklinde döşenmiştir.

Bu sahilhane, koruma kararına giren Boğaziçi Rumeli Yakası’nın sonuncusu olan olup, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 1971 yılında Boğaziçi sahil şeridinde bulunan yalılara dair almış olduğu kararında 173 sıra no ile tescil edilmiştir.¹¹ Orhan Erdenen, Boğaziçi Sahilhaneleri, 2.C, İBB Kültür A.Ş, 2006.

Esma Sultan Mansion

Genel bilgiler
Durum	Tamamlandı
Tür	Tuğla Yeniden yapım: Tuğla, çelik ve cam
Şehir	İstanbul
Ülke	Türkiye
Koordinatlar	41°02′51″K 29°01′39″D / 41.04750°K 29.02750°D / 41.04750; 29.02750
Başlama	1875
Yenileme	2001
Ölçüler
Diğer ölçüler	315 m × 27 m (1.033 ft × 89 ft)
Teknik ayrıntılar
Kat sayısı	3
Tasarım ve inşaat
Mimar(lar)	Sarkis Balyan
Yenileme bilgileri
Mimar	Gökhan Avcıoğlu

Esma Sultan Yalısı, İstanbul, Ortaköy'deki sahil sarayı.

Neo-klasik üsluptaki yalının mimarı Sarkis Balyan'dır. Ortaköy Camisi'nin yanındadır. Geçirdiği bir yangından sonra uzun yıllar metruk halde kalan yalının iç mekanı 2001 yılında cam ve çelik kullanılarak yeniden yapılmıştır ve turizm amaçlı hizmet vermektedir.