Cezayirli Gazi Hasan Paşa Çeşmesi, Camiikebir – Cezayirli Mektebi Sokak

Yapımı: ( H.1200- M.1785)

Kasımpaşa, Cezayir Mektebi Sokağındadır.

Kesme taştan barok uslubunda yapılmış, gövdeli bir çeşmedir. Üzeri düz çatı ile örtülüdür.

Çeşmenin ön cephesi mermer kaplıdır. Silmeler içe doğru profillendirilerek meydana getirilmiş dikdörtgen bir çerçeve içersinde yer alan ayna taşının yüzeyi sıra kemerlerle tezyin edilmiştir. En dıştaki kemer, her iki yandaki yarım kolonlar üzerine oturur. Kemer yayının akantus yaprağı motifiyle belirtilmiş kilit taşı ile birleştiği uçlar volütlerle nihayetlendirilmektedir. İçteki kemerde diğerleriyle aynı formu göstermekle beraber yanlarda birer tane, kilit taşında da bir tane olmak üzere kabartma olarak yapılmış üç adet fener motifi ile kompoze edilmiştir. Musluğun bulunduğu bölümü belirleyen kemerin kilit taşı da akantus yaprağı motifiyle oluşturulmuştur.

Çeşmenin bulunduğu sokağın yükseltilmesiyle, çeşme yol seviyesinin altında kalıp, çeşme önüne basamakla inilmektedir.

Çeşme 1968 yılında onarım geçirmiş ve belediyeden verilen suyla akıtılmıştır.

Çeşmenin H.1200 tarihli mermer kitabesi üç sırada, on iki adet kartuş içine altı beyit olarak, celi cülüs hat ile yazılmıştır. Kabartma tekniğiyle mermer üzerine hakk edilen kitabenin H.1200 tarihli kartuşların ortasındadır.

Bihamdi llah kıldı cûybâr-ı himmeti icrâ
Yine ol bahr-i cûd-ı mel-remet Gâzi Hasan Paşa

Safâ-yı meşrebinden sû-be-sû her hayr-i cârîye
Müdâm etmekte meyl ol âsaf-ı mümtâz-u müstesna”

Binâ etdi mahallinde bu zibâ çeşmeyi gâyet
Şerefyâb oldu câri olmasıyla kışlanın bakkâ

Tutar başı berâber mekteb-i pâki eder işrâb
Bu remzi kim olur tazîme Kur’ân-ı Azîm icrâ”

Revân oldukçâ âb-ı lülesinden sâhibü’l-hayrun
Duâ-yı devletin anlar lisân-i bâl ile güyâ

Okur târihini su gibi ezber hâme-i ihyâ
Mükemmel çeşme-i dil-cûdan iç ma afiyet bâdâ

(1200)