Hacı Bayram-ı Veli Camii

Caminin kıble tarafının duvarına, pencerelerin üstüne iki kitabe yerleştirilmiştir. Buraya iki satır halinde yeşil renkli çinilerle Kelime-i Tevhid yazılmıştır. Pencerenin iki tarafındaki kitabelerden sağdaki şöyledir:

Mürşîd-i râh-ı hakikat menba’-ı cûd u sehâ

Şeyh Mehmed Baba nesl-i Hacı Bayram-ı Veli

Câmi’-i ceddini ta’mir etti bâ avn-i Hudâ

Ola yâ Râbb dergehin çâkerlerinin ekremi

Göricek itmâmını Râzî dedi tarihini

Câmi-i rahmet-meâb Hacı Bayram-ı Veli

1167

Augustus Meydanı’nda bulunan cami taş kaideli, tuğla duvarlı kiremit çatılıdır. Planı uzunlamasına dikdörtgen olan cami, doğusunda Augustos Tapınağı duvarına, güneyde Hacı Bayram Veli Türbesi’ne dayanmıştır.

Kuzeyde ve batıda haremin yarıdan fazlasını kaplayan son cemaat yeri sonradan ilave edilmiştir. Kare taş kaideli, silindirik tuğla gövdeli ve iki şerefeli minare türbenin güneydoğu duvarında yükselir. Dışta alt pencereler sivri kemerli taş nişlerle kuşatılmıştır. Alçı şebekeli üst pencereler sivri tuğla kemerlidir. Son cemaat yerinde, ayrıca; dikdörtgen ara pencereler sıralanır. Son cemaat yerinin güneye bakan çıkıntı duvarında yeşil sırlı tuğlaya benzer yağlıboya ile sülüs yazı ile “Kelime-i Tevhid“ yazılıdır.

Harem tek sahınlıdır ve kasetleme işçiliği ile yapılmıştır. Ahşap tavanlıdır. Kuzeyde ahşap kadınlar mahfili yer alır. Tavan, kenarlarda çeşitli çiçek desenleriyle süslü bir pervaz ile çevrilidir. Haremde duvarlar pencere üstlerine kadar, yenilenmiş olan çinilerle kaplıdır. Müezzin mahfilinin altında eski çiniler mevcuttur. Bunlar 18’inci yüzyıla ait Kütahya çinileridir. Kalıplama tekniği ile yapılmış olan mukarnas nişli mihrap sonradan boyanmıştır. En dışta mukarnas frizi ile kuşatılmıştır. Tepesi mazgal gibi palmet yaprakları ile taşlanmıştır. İkinci bordürde neshi yazı ile “Kelime-i Tevhid“ tekrarlanır. Üçüncü bordür yıldızlar meydana getiren çokgenlerle doldurulmuştur. Dördüncü bordür yine “Kelime-i Tevhid” in tekrarlandığı neshi yazı ile süslenmiştir. Taklit kündekari tekniği ile yapılmış ahşap üzerine boyalı minber kaliteli bir işçilik sergiler.

Camide ahşap üzerine boyalı bütün nakışlar Nakkaş Mustafa tarafından yapılmıştır. Camii Haci Bayram-ı Veli’nin torunlarından Mehmet Baba tarafından 1714 tarihinde tamir ettirilmiştir. İlk yapılışı 1427–1428 tarihlerinde olan camii, tavan, mihrap-minber işçiliği süslemesi, müezzin mahfili altındaki çinileri ve tavan yapımı ile tamamen 17’nci yüzyıl sonu 18’inci yüzyıl başı Ankara camilerinin karakterini kazanmıştır. Tamir kitabesi de bunu gösterir. Hacı Bayram Veli Cami Ankara’nın en önemli camilerindendir.

✶ İlişkili Yerler

Hacı Bayram-ı Veli Türbesi

Türbe

Hacı Bayram-ı Veli Camii Şadırvanı

Şadırvan

Nezihe Hanım Çeşmesi

Çeşme

Hacı Bayram-ı Velinin Annesinin Türbesi

Türbe

Hacı Bayram-ı Veli Camii Hamamı

Hamam

Hemşire Hatun Değirmeni

Değirmen, Su Değirmeni

Ak Medrese

Medrese

Hacı Bayram-ı Veli Camii Haziresi 1

Hazire-Mezarlık

Hacı Bayram-ı Veli İmareti

İmaret

Hacı Bayram-ı Veli Camii Haziresi 2

Hazire-Mezarlık