Himmetzâde Tekkesi, Topkapı
Himmet Efendi Tekkesi, Defterdar İbrahim Efendi Tekkesi olarak da bilinir.
- Tür: Tekke
- Tema: Kaybolan Kültür Varlıkları
- Kültür: Osmanlı
- Yüzyıl: 17. yy
- Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, İstanbul, Fatih, Topkapı
- Durum: Kayıp
Himmetzâde Tekkesi olarak da anılan bu yapı Fatih ilçesinde Şehremini’den Yenibahçe’ye inen yamaçta, Ördek Kasap mahallesinde Himmetzâde Dergâhı sokağında yer almaktaydı. Bayramiyye-Himmetiyye pîri Bolulu Şeyh Himmet Efendi (v.1684) tarafından, IV. Mehmed devri defterdarlarından İbrâhim Efendi’nin mescidinin içinde XVII. yüzyıl ortalarında faaliyete geçirilmiş, vakfiyesi Himmet Efendi’nin torunlarından, tekkenin üçüncü postnişini Himmetzâde Şeyh Abdüssamed Efendi tarafından 1135 (1723) yılında düzenlenmiştir.
Bütünüyle tarihe karışmış ve arsası İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi’nin arazisine katılmış olan Himmet Efendi Tekkesi’nin mimari özellikleri tesbit edilememiştir. Ancak tekkenin çekirdeğini oluşturan mescid-tevhidhânenin kâgir duvarlı ve kırma çatılı olduğu tahmin edilebilir. Himmet Efendi Tekkesi’nin postnişinleri, Üsküdar’da günümüzde ortadan kalkmış ve arsası Zeynep Kâmil Hastahanesi’nin arazisine katılmış bulunan, aynı tarikata bağlı Bezcizâde Mehmed Muhyiddin Efendi Tekkesi’nin hazîresine gömülmüştür.[1]
1849 yılında Sultan Abdülmecid tarafından tamir ettirilen tekkeyi, son şeyhlerden Hüsâmeddin Efendi 20. asır başlarında bahçeyi genişletmek suretiyle ihya etmiştir. 1918’de meydana gelen büyük yangında arsa halini almış, yangın sonrası buradaki kabirler Üsküdar Himmetzade Tekkesi’ne taşınmış, 1960’da istimlak edilen tekke arsası Çapa Tıp Fakültesi arsasına dahil edilmiş olup, günümüzde yerinde Çapa Tıp Fakültesi’nin Psikiyatri ve Nöroloji bölümleri bulunmaktadır.[2]
—–
1 İslam Ansiklopedisi, M. Baha Tanman
2 Mehmed Akif Köseoğlu, İstanbul’da Bayramî Şeyhlerinin Postnişîn Olduğu Tekkeler ve Günümüzdeki Durumları, Kalem Derneği Sempozyum Bildiriler Kitabı, 2016.




