Süreyya Plajı ve Bakireler Anıtı

1953 yılında Kadıköy’deki Süreyya Operası’nı ve Yoğurtçu Parkı’nı, Maltepe’deki Süreyyapaşa Hastanesi’ni ve Süreyya Plajı’nı da yaptıran Süreyya İlmen Paşa Avrupa’daki benzerlerine öykünerek Süreyya Plajı’nın 50 m. kadar açığına bir kayalık üstüne Yunan mitolojisinden esinlendiği 6 kolonlu 3,5 m. çapında ve 4 m. yüksekliğindeki Bakireler Tapınağı’nı inşa ettirip içine de Venüs heykeli koydurur. Fakat zaman içinde denizin doldurulmasıyla anıt denizden çok içeride ana yol kenarında bir otoparkın içinde kalır ya da taşınır. Venüs heykelinin iae akıbeti bilinmemektedir. Anıt Maltepe ilçesinin sembolüdür.

1874-1955 yılları arasında yaşayan Süreyya İlmen (Paşa) 2. Abdülhamid’in seraskerlerinden Rıza Paşanın oğludur. Aileden zengin olan Paşa 1. Dünya Savaşı sonrası askerlikten ayrılmış, ticarete atılmış daha da zengin olmuştur. Süreyya İlmen milletvekilliği de yapmış, ülkede batı kültürünü geliştirmek için kendi doğrularına göre çeşitli çalışmalar ve eserler gerçekleştirmiştir.

Süreyya Paşanın Maltepe sahilinde patlıcan, salatalık, kabak vs yetiştirdiği bir sebze bahçesi bulunmaktadır. Paşa, 1939 yılında Kartal Kaymakamı Bahir Öztrak ve Maltepe Belediye Başkanı Kahraman Beyin ısrarları ile bu bahçelik alana plaj yapmaya karar verir. 20 Haziran 1939 tarihinde işe başlanır, 2. Dünya Savaşı dolayısıyla zaman zaman sekteye uğrayan çalışmalar 1946 yılında bitirilir. 8 Haziran 1946 tarihinde açılışı yapılan plaja, DDY (Devlet Demiryolları) geçici bir istasyon oluşturup burada trenleri bir dakika durdurarak katkıda bulunmuştur. Daha sonra ise alt geçitle geçilen plajın arazisine kalıcı bir istasyon inşa edilmiştir. Açılışa gelemeyen Vali Lütfü Kırdar daha sonra haber vermeden plaja geldiğinde tesisleri beğenmiş ve plajdan Bağdat Caddesine asfalt yol yaptırarak tesislerin caddeye bağlanmasını sağlamıştır.

Günümüzde Plaj ve Anıt, yapılan Turgut Özal Bulvarı Sahil yolu sahil dolgu alanının 600 metre içinde kalmıştır ve anıttaki bakire heykelleri ise kayıptır.

Arif Atılgan, 2012 http://mimdap.org/2012/09/sureyya-plajy-ve-bakireler-anyty/

27.12.2022’de restorasyon çalışması başlatılmıştır. İBB tarafından yapılan restorasyon çalışması 19.09.2023 tarihinde tamamlanmıştır.