Tokmaktepe Mezarlığı 1

İstanbul’un en eski mezarlıklarından biri olup Eğrikapı’dan Haliç’e kadar uzanmaktaydı. Şehrin fethi sırasında kara surları cephesinde şehit düşenlerin buraya defnedildiği rivayet edilmektedir. 1950’lerde XV. yüzyıl sonları ile XVI. yüzyıl başlarına ait birçok mezar taşının da mevcut olduğu bilinen bu mezarlık, çevre yolu düzenlemelerine (hemen hemen tamamı 1968 yılı yol çalışmaları inşaatı sırasında) kurban edilmiş; bu nedenle de ancak birkaç küçük parçası günümüze ulaşabilmiştir.¹

İsmini 1456 yılında vefat eden Tokmak Dede’den almıştır. Tokmak Dede, fetih ordusuyla İstanbul’a gelmiş Buhara erenlerindendir. Ya Vedüd Türbesi yakınlarına defnedilen Tokmak Dede’nin mezarı zamanla kaybolmuştur. İstanbul’un fethine katılan şehitlerin topluca gömüldüğü bu alan zamanla genişlemiştir. İstimlak edilen arazideki bazı mezar taşları Davutağa Kabristanı’na nakledilmiştir.

¹ Büyük İstanbul Tarihi, Tarihi Müslüman Mezarlıkları, c.5, İBB Kültür A.Ş., 2015.